Bezinteresownie, z czysto humanitarnych pobudek narażali swoje życie dla ratowania dwóch żydowskich małżeństw. Przez blisko trzy lata ukrywali ich w lesie, dostarczając żywność i odzież. Historia ta miała swój początek w 1941 roku, a dziś została zwieńczona nadaniem najwyższego izraelskiego odznaczenia cywilnego - tytułu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Siedem osób z rodziny Krzyworączków i Ostapiuków uznano za Sprawiedliwych, a im przodkom wręczono w Legnicy medale i odznaczenia.
Przeczytaj także TUTAJ.
Sprawiedliwi wśród Narodów Świata:
Józefa Krzyworączka 1877-1957
Piotr Krzyworączka 1871-1943
Maria Obertaniec z domu Krzyworączka 1916-2008
Marian Krzyworączka 1919-1976
Tadeusz Ostapiuk 1930-1997
Aniela Ostapiuk 1904-1969
Bazyli Ostapiuk 1894-1982
Rodzina Krzyworączków i Ostapiuków w najmroczniejszym momencie historii podjęła ryzyko ratowania swoich żydowskich sąsiadów.
Latem 1941 roku, gdy w Monasterzyskach trwały akcje deportacyjne, dwie żydowskie rodziny – Dora i Herman (Munio) Fasslerowie oraz Dora i Markus Joczesowie – zmuszone były szukać ratunku. Znaleźli schronienie w lesie należącym do rodziny Krzyworączków w pobliżu wsi Huta Szklana (dzisiejsza Ukraina). Tam, w ukryciu, przez ponad dwa lata toczyła się ich walka o życie.
Głęboko wierząca rodzina Krzyworączków, kierując się wartościami, które nakazywały im nieść pomoc prześladowanym, wiernie troszczyła się o bliźnich. Trzypokoleniowa rodzina prowadziła duże gospodarstwo rolne. Krzyworączkowie Piotr i Józefa, ich córka Maria Obertaniec, syn Marian, a także krewni Aniela i Bazyli Ostapiuk oraz młody Tadeusz – dostarczali ukrywającym się żywność i wsparcie. Maria i dwunastoletni wówczas Tadeusz narażali się szczególnie, przynosząc jedzenie do lasu tak, aby nie zostawiać śladów na śniegu. Pomoc była udzielana w warunkach skrajnego zagrożenia, w małej wsi, gdzie każdy ruch był widoczny i mógł ściągnąć śmiertelną karę.
W lutym 1944 roku, gdy podczas ukraińskich pogromów wieś Huta Szklana została spalona, a wielu Polaków zamordowano, rodzina Krzyworączków i Ostapiuków również była zmuszona do ucieczki.
Po wojnie ocaleni utrzymywali kontakt z rodziną ratujących. Z Niemiec, Austrii a później ze Stanów Zjednoczonych wysyłali listy, zdjęcia i paczki – zawsze z wyrazami wdzięczności „za uratowanie życia”. Dora i Markus Joczes, Dora i Herman Fassler nigdy nie zapomnieli, komu zawdzięczają swoje ocalenie.
Świadectwo to jest hołdem dla odwagi, wiary i człowieczeństwa rodziny Krzyworączków i Ostapiuków. W obliczu nienawiści i terroru potrafili wybrać dobro. Dzięki nim ocalała czwórka istnień ludzkich, a pamięć i wdzięczność trwają do dziś.
INFORMACJA O ODZNACZENIU
Od 1963 r. specjalna komisja Instytutu Pamięci Narodowej Yad Vashem w Jerozolimie, pod przewodnictwem Sądu Najwyższego Izraela, przyznaje medale i dyplomy „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Jest to odznaczenie mające oddać hołd Bohaterom, którzy bezinteresownie, z czysto humanitarnych pobudek narażali życie dla ratowania swoich żydowskich przyjaciół, sąsiadów, znajomych, a często zupełnie obcych ludzi, skazanych na Zagładę.
Dyplomy i medale Sprawiedliwych są wręczane na ceremoniach w Izraelu lub na ceremoniach organizowanych na całym świecie przez izraelskie placówki. Ambasada Izraela w Polsce organizuje kilka takich uroczystości rocznie, głównie w Warszawie.
1 stycznia 2023 roku liczba przyznanych medali Sprawiedliwy wśród Narodów Świata na całym świecie wynosiła 28.486. Odznaczeń wręczonych Polakom jest 7.280 co daje największy odsetek wśród odznaczonych.
Reklama
Reklama